Τροφοπενία ονομάζεται η παθολογική κατάσταση, ενός φυτού, που προκαλείται από την μερική ή ολική αδυναμία πρόσληψης θρεπτικών στοιχείων.
Η τροφοπενία μπορεί να είναι απλή, όταν υπάρχει έλλειψη ενός μόνο στοιχείου, ή σύνθετη, όταν το πρόβλημα περιλαμβάνει έλλειψη περισσοτέρων στοιχείων. Η έλλειψη μπορεί να οφείλεται στην ανεπάρκεια ή στην απουσία του στοιχείου από το υπόστρωμα, οπότε και ονομάζεται πραγματική, ή στην αδυναμία των ριζών να απορροφήσουν το στοιχείο, ενώ αυτό υπάρχει στο υπόστρωμα, είτε γιατί αυτό είναι δεσμευμένο, είτε γιατί η διαδικασία πρόσληψης εμποδίζεται από άλλους παράγοντες, οπότε και ονομάζεται φαινομενική.
 |
| Οι τροφοπενίες που συναντάμε στην αμπελοκαλλιέργεια |
Μια τροφοπενία, μπορεί να μείνει κρυφή, να μη δώσει εμφανή σημάδια για πολύ μεγάλο χρονικό διάστημα, οπότε και είναι δύσκολη η διάγνωση και αντιμετώπιση της. Σε αντίθετη περίπτωση που αυτή γίνει ορατή, η έγκαιρη χορήγηση του στοιχείου που έχει πρόβλημα μπορεί να επιφέρει γρήγορα την υγεία του φυτού.
Μακροσκοπικά οι τροφοπενίες χωρίζονται σε δύο μεγάλες κατηγορίες.
Αυτές που επηρεάζουν πρώτα τα παλαιότερα φύλλα στη βάση του φυτού και των κλαδιών, τροφοπενίες αζώτου (Ν), φωσφόρου (P), καλίου (K) και μαγνησίου (Mg) και σε αυτές που επηρεάζουν πρώτα τα φύλλα στις κορυφές των κλαδιών και μετά εξαπλώνονται χαμηλότερα, τροφοπενίες ασβεστίου (Ca), βορίου (B), μαγγανίου (Mn) και σιδήρου (Fe).
Συμπτώματα στα κάτω φύλλα
Τροφοπενία Αζώτου
Εμφανίζεται αρχικά στα κατώτερα φύλλα και προχωράει σταδιακά προς τα ανώτερα. Το φύλλωμα γίνεται αρχικά ανοιχτόχρωμο πράσινο, ενώ αργότερα κιτρινοπράσινο, έως κίτρινο. Εμφανίζονται νεκρώσεις στα κατώτερα φύλλα. Οι νέοι βλαστοί έχουν μικρή ανάπτυξη, ενώ είναι ξυλώδεις, λεπτοί και ανορθωμένοι. Οι καρποί είτε απουσιάζουν, είτε είναι πολύ μικρού μεγέθους.
 |
| Έλλειψη Ν |
Τροφοπενία Φωσφόρου
Είναι δύσκολη η μακροσκοπική διάγνωση. Εμφανίζεται αρχικά στα κατώτερα φύλλα και προχωράει σταδιακά προς τα ανώτερα. Τα φύλλα αποκτούν έντονο σκούρο πράσινο χρώμα ενώ αργότερα εμφανίζονται ερυθροί, πορφυροί ή και μωβ μεταχρωματισμοί στην κάτω επιφάνεια των φύλλων ή ακόμα και στους μίσχους. Η εικόνα του φυτού είναι καχεκτική ενώ η ανάπτυξη είναι μικρή. Εμφανίζεται κυρίως σε όξινα και κρύα υποστρώματα που κατακρατούν πολύ υγρασία.
 |
| Έλλειψη P |
Τροφοπενία Kαλίου
Εμφανίζεται στα κατώτερα και παλιότερα φύλλα και μόνο σε πολύ προχωρημένο στάδιο προσβάλει τα υπόλοιπα φύλλα. Στην περιφέρεια και τις άκρες των φύλλων εμφανίζονται έντονα χλωρωτικοί μεταχρωματισμοί με ακανόνιστο σχήμα που στη συνέχεια νεκρώνονται ενώ προχωρούν προς το εσωτερικό του ελάσματος. Τα φύλλα τελικά πέφτουν και οι ρίζες αποκτούν έντονο καστανό χρώμα.
 |
| potassium |
Τροφοπενία Mαγνησίου
Εμφανίζεται στα κατώτερα και παλιότερα φύλλα, σε προχωρημένο στάδιο προσβάλει τα υπόλοιπα φύλλα. Αρχικά εμφανίζεται χλώρωση στην περιφέρεια των φύλλων που σταδιακά επεκτείνεται μεταξύ των κύριων νεύρων. Τα συμπτώματα έλλειψης μαγνησίου εμφανίζονται πρώτα στα κατώτερα φύλλα με περιφερειακή και μεσονεύρια χλώρωση του ελάσματος στις λευκές ποικιλίες, ενώ στις έγχρωμες οι χλωρωτικοί ιστοί είναι κοκκινωποί. Σπάνια τα φύλλα νεκρώνονται, αλλά συχνά το σύνολο των φύλλων του φυτού μπορούν να αποχρωματιστούν.
 |
| τροφοπενία Mg |
Η τροφοπενία Μαγνησίου είναι γνωστή ως ''Ξήρανση ράχης''. Εκτός από τα συμπτώματα στα φύλλα, πολλές φορές εκδηλώνεται πρώτα στα τσαμπιά.
Συμπτώματα: Η ράχη του σταφυλιού (το κοτσάνι και η προέκταση του) ξεραίνεται λόγω κάποιας διαταραχής στη σχέση καλίου, ασβεστίου και μαγνησίου. Τα συμπτώματα εμφανίζονται κατά την έναρξη της ωρίμανσης των σταφυλιών με την νέκρωση του κεντρικού άξονα ή και των πλάγιων διακλαδώσεων της ράχης.
Έτσι λοιπόν διακόπτεται η κυκλοφορία των χυμών και η ωρίμανση των ραγών.
Ακολουθήστε τη fb σελίδα του Αγροτών Ανάγνωσμα ΕΔΩ
Αντιμετώπιση: Συνιστάται ψεκασμός των σταφυλιών με σκευάσματα μεγάλης περιεκτικότητας σε μαγνήσιο. Πρέπει να γίνονται 3 ψεκασμοί:
1) πριν την ωρίμανση
2) μετά την έναρξη της ωρίμανσης και μετά από μια εβδομάδα.
Συμπτώματα στα πάνω φύλλα
Τροφοπενία Aσβεστίου
Εμφανίζεται στα ανώτερα και νεώτερα φύλλα, συνήθως συνοδεύεται με νέκρωση των οφθαλμών της κορυφής Τα φύλλα αρχικά εμφανίζουν χλώρωση και κατόπιν νέκρωση στην κορυφή ή στις πλευρές του ελάσματος. Αργότερα παρατηρείται λεύκανση των νεύρων, των χλωρωτικών τμημάτων των φύλλων. Μπορεί να συνοδευτεί από παραμόρφωση και κάμψη των φύλλων.
Τροφοπενία Bορίου
Εμφανίζεται στα ανώτερα και νεώτερα φύλλα, συνήθως συνοδεύεται με νέκρωση των οφθαλμών της κορυφής. Τα νεαρά φύλλα αποκτούν αρχικά ανοιχτό πράσινο χρώμα που σταδιακά γίνεται κίτρινο. Σε προχωρημένα στάδια παρουσιάζεται μικροφυλλία, ενώ τα μεσογονάτια διαστήματα είναι πολύ μικρά. Σε κλαδιά που παρουσιάζουν τα συμπτώματα νεκρώνεται το κάμβιο και μπορεί να γίνει ορατό με την αφαίρεση του φλοιού.
Γίνετε μέλος της fb ομάδας του Αγροτών Ανάγνωσμα ΕΔΩ
Τροφοπενία Mαγγανίου
Εμφανίζεται στα ανώτερα και νεώτερα φύλλα, χωρίς να συνοδεύεται, συνήθως, με νέκρωση των οφθαλμών της κορυφής. Τα νεαρά φύλλα αρχικά εμφανίζουν μικρή μεσονεύρια χλώρωση, που δύσκολα γίνεται αντιληπτή. Αργότερα εμφανίζονται νεκρωτικές κηλίδες στους ιστούς που έχουν επηρεαστεί ενώ τα νεύρα αποκτούν καστανή απόχρωση.
Τροφοπενία Σιδήρου
Εμφανίζεται στα ανώτερα και νεώτερα φύλλα, χωρίς να συνοδεύεται, συνήθως, με νέκρωση των οφθαλμών της κορυφής. Τα νεαρά φύλλα παρουσιάζουν το χαρακτηριστικό πράσινο δίκτυο νεύρων ενώ το έλασμα σταδιακά αποκτά όλο και πιο ανοιχτό πράσινο χρώμα. Αργότερα εμφανίζεται αποχρωματισμός σε όλο το έλασμα και σπανιότερα νέκρωση στην κορυφή και την περιφέρεια.
 |
| Έλλειψη Fe |
- Διαφυλλική λίπανση
- Με τη διαφυλλική λίπανση επιτυγχάνουμε α) Άμεση αντιμετώπιση τροφοπενιών β) Αντιμετώπιση των καταστάσεων στρες γ) Υποβοήθηση τήρησης σωστών αναλογιών μακροστοιχείων δ) Προάγεται η πρωιμότητα, χρώμα, σάκχαρα και οργανοληπτικά χαρακτηριστικά με εφαρμογή ειδικών σκευασμάτων πολυσακχαριτών, ουρονικών οξέων και ιχνοστοιχείων.
Συνιστώμενος χρόνος εφαρμογής διαφυλλικής λίπανσης
- ΚΑΛΙΟ (Κ)(Potassium) κατά το στάδιο της έντονης ανάπτυξης των ραγών.
- ΦΩΣΦΟΡΟΣ (P) (Phosphorus) η εφαρμογή λιπασμάτων γίνεται μαζί με ρυθμιστές ανάπτυξης (γιβεριλλικό οξύ,κυτοκινίνες κ.λ.π.) που συντελούν στην αύξηση της παραγωγής, πρωιμότητα και χρώμα.
- ΜΑΓΝΗΣΙΟ (Mg) (Magnesium) από την έναρξη έντονης ανάπτυξης ραγών μέχρι έναρξη ωρίμανσης.
- ΣΙΔΗΡΟΣ (Fe) (Iron – Ferrum) πριν την άνθηση και μετά την καρπόδεση.
- ΒΟΡΙΟ (Β) (Boron) κατά την άνθηση και στο στάδιο έντονης ανάπτυξης των ραγών.
- ΨΕΥΔΑΡΓΥΡΟΣ (Zn) (Zinc) από την άνθηση μέχρι και την καρπόδεση.