Ήρθε η ώρα για τη διαφοροποίηση του λουλουδιού της ελιάς. Ένα μπουμπούκι ορίζεται ως "διαφοροποιημένο" όταν εμφανίζονται σε αυτό ορατές ή μετρήσιμες μη αναστρέψιμες αλλαγές.
Αυτό βλέπουμε και συμβαίνει ήδη σε ορισμένες περιοχές της νότιας Ιταλίας τις τελευταίες ημέρες αλλά και σε άλλες χώρες.
 |
| Η διαφοροποίηση λουλουδιών στην ελιά και το μυστικό της άφθονης παραγωγής (photo/rethemnosnews.gr) |
Η μορφολογική διαφοροποίηση που οδηγεί στο σχηματισμό ενός μικρού δακτύλου συνδέεται ομόφωνα με το σχηματισμό ιδιαίτερων δομών της μερισματικής κορυφής που αποδίδονται στο σχηματισμό, στο κορυφαίο μεριστώματος, μιας τριπλής σειράς στρωμάτων με εξαιρετικά ανεπτυγμένους κυτταρικούς πυρήνες, από που ο άξονας θα προερχόταν στη συνέχεια από το μικρό δάχτυλο, χωρισμένο σε τρία κύρια μερίδια, αποτελούμενα πάντα από τρία κυτταρικά στρώματα που χαρακτηρίζονται από πολύ εμφανείς πυρήνες, εκ των οποίων ο κεντρικός είναι ο πιο ανεπτυγμένος, που προορίζεται να δημιουργήσει το μεγαλύτερο μέρος της ταξιανθίας .
Ο νεοσχηματισμένος μικρός δάκτυλος μοιάζει με μια μικρή τορπίλη, της οποίας ο πρώτος μεσογονάτιος αναπτύσσεται γρήγορα (10-12 mm), μετακινώντας τα μερίστωμα που προορίζονται να παράγουν την ταξιανθία μακριά από τον κεντρικό άξονα. Στη συνέχεια, σχηματίζονται οι άλλες δομές, έως ότου η ανθοφορία συμβεί μέσα σε 8-10 εβδομάδες.
Η διαφοροποίηση των λουλουδιών στην ελιά έχει μελετηθεί εδώ και καιρό με στόχο τη ρύθμιση της ετήσιας παραγωγής, αφού η συγκομιδή γίνεται μόνο κάθε δεύτερη χρονιά.
Ο σχηματισμός ανθικών οφθαλμών απαιτεί μια σειρά αλλαγών στο πρότυπο διαφοροποίησης των κορυφαίων ή μασχαλιαίων οφθαλμών.
Η ανάπτυξη των μπουμπουκιών - ανθέων είναι μια πολύ περίπλοκη διαδικασία, που χαρακτηρίζεται από δύο διακριτές φυσιολογικές φάσεις: την επαγωγή και τη διαφοροποίηση
Ο αναπτυσσόμενος καρπός έχει αποδειχθεί ότι έχει σημαντική επίδραση στην ανάπτυξη των μπουμπουκιών - ανθέων για την επόμενη σεζόν και έχει υποτεθεί ότι ο αναπτυσσόμενος καρπός τους ανταγωνίζεται.
Η διαφοροποίηση των ανθοφόρων οφθαλμών της ελιάς κατά τη διάρκεια του χειμώνα σχετίζεται στενά με την ανθοφορία την άνοιξη και, τελικά, με την καρποφορία το φθινόπωρο.
Ο προσδιορισμός του χρόνου διαφοροποίησης των μπουμπουκιών - ανθέων είναι σημαντικός για τον προσδιορισμό των πιθανών αιτιών της εναλλαγής της παραγωγής και για τη βελτίωση των πρακτικών διαχείρισης για τη διόρθωση της εναλλαγής.
Ωστόσο, δεν υπήρξε ορατή διαφορά μεταξύ του χρόνου διαφοροποίησης και του αναπτυξιακού σταδίου των ανθικών οργάνων σε σύγκριση με τα χρόνια φόρτισης και εκφόρτισης.
Ανθοφορία της ελιάς και διατροφική κατάσταση - η σημασία της λίπανσης
Μεταξύ των σημαντικών στοιχείων είναι η διατροφική κατάσταση της ελιάς. Παρακαλούθησαν τις αλλαγές στα επίπεδα αζώτου (Ν) και φωσφόρου (P) στους αναπαραγωγικούς βλαστούς και τα φύλλα ελιάς, από το τέλος της συγκομιδής μέχρι την εμφάνιση των ταξιανθιών.
Αυτή η περίοδος 90 ημερών χωρίστηκε σε τρεις υποπεριόδους:
- πριν (προ-BD),
- κατά τη διάρκεια (BD) και
- μετά (μετά-BD) διαφοροποίηση.
Η περιεκτικότητα σε άζωτο (Ν) στους αναπαραγωγικούς βλαστούς κυμαινόταν μεταξύ 6-14 mg/g. Η κατανομή αζώτου (Ν) μεταξύ των φύλλων και των βλαστών (NL:NS) ποικίλλει με την πάροδο του χρόνου, με αναλογία μεταξύ 1,5-2. Οι διακυμάνσεις στην αναλογία NL:NS για 90 ημέρες έδειξαν δύο διακριτές φάσεις: κατά τη διάρκεια της προ-BD αυξήθηκε ή παρέμεινε σχετικά σταθερή ενώ κατά τη διάρκεια της BD και μετά τη BD μειώθηκε.
Η περιεκτικότητα σε φώσφορο (P) στους αναπαραγωγικούς βλαστούς κυμαινόταν μεταξύ 0,2-1,6 mg/g. Τα σχέδια κατανομής φωσφόρου (P) μεταξύ των φύλλων και των βλαστών κυμαίνονταν μεταξύ 0,9 και 2.
Η αναλογία Ν:Ρ κυμαινόταν μεταξύ 5:1 - 20:1 στους αναπαραγωγικούς βλαστούς και 10:1 - 35:1 στα φύλλα, αυξανόμενη κατά την εξεταζόμενη περίοδο. Ο ρυθμός αύξησης της αναλογίας N:P διέφερε στις τρεις υποπεριόδους, με το χαμηλότερο ποσοστό κατά τη διάρκεια της BD. Το μοτίβο των αλλαγών στην αναλογία N:P ήταν παρόμοιο τόσο στα φύλλα όσο και στους βλαστούς και η αύξηση της αναλογίας N:P στα φύλλα συσχετίστηκε σε μεγάλο βαθμό με την αντίστοιχη αύξηση του N:P στους βλαστούς.
Είναι λοιπόν σαφές ότι οι φάσεις στις οποίες καταναλώνεται περισσότερο το άζωτο (N) είναι κατά τη φάση της διαφοροποίησης και μετά, επομένως στην προ-άνθηση. Αντίθετα συμβαίνει στο φώσφορο (P).
Από πλευράς λίπανσης, λοιπόν, είναι σημαντικό να παρέχεται φώσφορος (P) νωρίς, ήδη τον χειμώνα, ενώ άζωτο (N) την άνοιξη, καθώς δεν είναι χρήσιμο στην πρώιμη φάση της διαφοροποίησης των ανθέων.