Ανθεκτικότητα ζιζανίων σε ζιζανιοκτόνα στις καλλιέργειες σιτηρών |
Τα σιτηρά (σιτάρι, κριθάρι, βρώμη, σίκαλη, τριτικάλε) καταλαμβάνουν περίπου το 25% των καλλιεργούμενων εκτάσεων της Ελλάδας. Η εκτεταμένη και εντατική εφαρμογή ζιζανιοκτόνων στα τελευταία 30 χρόνια στις εκτάσεις αυτές οδήγησε στην εμφάνιση ανθεκτικότητας. Τα σημαντικότερα προβλήματα αφορούν στα ζιζανιοκτόνα που αναστέλλουν τη δράση των ενζύμων ALS (ομάδα Β κατά HRAC) και ΑCCase (ομάδα Α κατά ΗRAC) τα οποία, διεθνώς, είναι τα πιο ευάλωτα στην εμφάνιση ανθεκτικότητας. Στην Ελλάδα έως σήμερα έχουν καταγραφεί 5 αγροστώδη και 7 πλατύφυλλα είδη ζιζανίων με διασταυρωτή ανθεκτικότητα, ενώ σε ορισμένα έχει αναφερθεί και πολλαπλή ανθεκτικότητα.
Η λεπτή ήρα (Lollium rigidum Gaud.) στη Βόρεια Ελλάδα, ήταν το πρώτο ζιζάνιο που εμφάνισε διασταυρωτή ανθεκτικότητα στα ζιζανιοκτόνα diclofop, sethoxydim κ.α (ομάδα Α) και πολλαπλή ανθεκτικότητα στο chlorsulfuron (ομάδα Β). Η ανθεκτικότητα της λεπτής ήρας στο chlorsulfuron οφείλεται σε τροποποίηση του ενζύμου ALS (κωδικόνιο Pro197) αλλά και σε μηχανισμούς μη στόχου δράσης.
Ακολουθήστε τη fb σελίδα του Αγροτών Ανάγνωσμα ΕΔΩ
Πληθυσμοί αγριοβρώμης (Avena sterillis L.) σε διάφορες περιοχές της χώρας, έχουν αναπτύξει διασταυρωτή ανθεκτικότητα στα ζιζανιοκτόνα clodinafop, fenoxaprop κ.α. (oμάδα Α ) που οφείλεται σε τροποποιήσεις του ενζύμου ACCase (έξι κωδικόνια) και σε μηχανισμούς μη στόχου δράσης. Επιπλέον, πρόσφατα βρέθηκε ότι πληθυσμοί αγριοβρώμης στη Βόρεια Ελλάδα έχουν αναπτύξει διασταυρωτή ανθεκτικότητα και σε ζιζανιοκτόνα της ομάδας Β (mesosulfuron + iodosulfuron, pyroxsulam).
Ένα ακόμη αγρωστώδες, η μικρόκαρπη φάλαρη ( Phalaris minor Retz. ) εμφάνισε διασταυρωτή ανθεκτικότητα στα ζιζανιοκτόνα diclofop, fenoxaprop κ.α. ( ομάδα Α ), στη περιοχή της Βοιωτίας.
![]() |
Η εκτεταμένη και εντατική εφαρμογή ζιζανιοκτόνων στα τελευταία 30 χρόνια στις εκτάσεις σιτηρών οδήγησε στην εμφάνιση ανθεκτικότητας |
Πρόσφατα σε καλλιέργειες σιτηρών της Δυτικής Μακεδονίας, το ζιζάνιο μίλιο (Μillium vernale M. Bieb) εμφάνισε πολλαπλή ανθεκτικότητα στα ζιζανιοκτόνα clodinafop, diclofop (ομάδα Α) και mesosulfuron + iodosulfuron, pyroxsulam (ομάδα Β), ενώ το ανεμόχορτο (Apera spica - venti ( L ) P.Beauv.) εμφάνισε πολλαπλή ανθεκτικότητα στα ζιζανιοκτόνα clodinafop, pinoxaden κ.α. (ομάδα Α) και mesosulfuron + iodosulfuron, pyroxsulam κ.α. (ομάδα Β).
Aπό τα πλατύφυλλα ζιζάνια, πληθυσμοί της κοινής παπαρούνας (Papaver rhoeas L.) στη Βόρεια και Στερεά Ελλάδα ανέπτυξαν διασταυρωτή ανθεκτικότητα στα ζιζανιοκτόνα tribenuron, mesosulfuron + iodosulfuron κ.α. (ομάδα Β), κυρίως λόγω τροποποίησης στο κωδικόνιο Pro197 του ενζύμου ALS, ενώ σε 2 πληθυσμούς παπαρούνας στη Βοιωτία βρέθηκε τροποποίηση και στο κωδικόνιο Trp574, η οποία επιφέρει ανθεκτικότητα σε όλα τα ζιζανιοκτόνα της ομάδας Β. Επίσης, τα τελευταία χρόνια στην περιοχή της Βοιωτίας έχουν καταγραφεί προβλήματα αντιμετώπισης της παπαρούνας και με ορμονικά ζιζανιοκτόνα (ομάδα Ο κατά ΗRAC), όπως ο εστέρας του 2,4 - D.
Γίνετε μέλος της fb ομάδας του Αγροτών Ανάγνωσμα ΕΔΩ
Πρόσφατα, επιβεβαιώθηκε ότι τα είδη άγριο σινάπι (Sinapis arvensis L.), μικρόκαρπη κολλητσίδα (Gallium spurium L.) και ράπιστρο (Rapistrum rugosum L.) στη Βόρεια και Στερεά Ελλάδα, ανέπτυξαν διασταυρωτή ανθεκτικότητα σε ζιζανιοκτόνα της ομάδας Β, συγκεκριμένα στα tribenuron, imazamox (άγριο σινάπι), mesosulfuron + iodosulfuron , florasulam κ.α. (μικρόκαρπη κολλητσίδα) και tribenuron, florasulam (ράπιστρο) . Η ανθεκτικότητα αυτών των ειδών οφείλεται σε τροποποίηση του ενζύμου ALS στο κωδικόνιο Trp574. Επίσης, διασταυρωτή ανθεκτικότητα στα ζιζανιοκτόνα mesosulfuron + iodosulfuron, tribenuron (ομάδα B) εμφάνισε και το είδος μεγαλόκαρπη κολλητσίδα ( Gallium aparine L.) στη περιοχή της Φθιώτιδας.
Τέλος, τα ζιζάνια μπιφόρα (Bifora radians M. Bieb.) και καμελίνα (Camelina microcarpa Andrz. ex DC) στη Δυτική Μακεδονία, εμφάνισαν διασταυρωτή ανθεκτικότητα στα ζιζανιοκτόνα της ομάδας Β, chlorsulfuron, florasulam κ.α. και mesosulfuron + iodosulfuron κ.α. αντίστοιχα.
Λαμβάνοντας υπόψη τον ανησυχητικό ρυθμό εμφάνισης πληθυσμών ζιζανίων με διασταυρωτή και κυρίως με πολλαπλή ανθεκτικότητα στα ζιζανιοκτόνα των σιτηρών, συνιστάται η εναλλαγή χρήσης ζιζανιοκτόνων των ομάδων Α και Β με ζιζανιοκτόνα που έχουν διαφορετικό τρόπο δράσης, σε συνδυασμό πάντοτε με αμειψισπορά των καλλιεργειών.
Πηγή
Περίληψη πρακτικών από την 7η Πανελλήνια Συνάντηση Φυτοπροστασίας
που πραγματοποιήθηκε στην Λάρισα, 5 - 8 Μαρτίου 2018 με θέμα ''Φυτοπροστασία & Σύγχρονες πρακτικές"
Ομιλητές της παραπάνω περίληψης αποτέλεσαν οι:
- Βάγια Κατή, Εργαστήριο Ζιζανιολογίας, Τμήμα Ελέγχου Γεωργικών Φαρμάκων και Φυτοφαρμακευτικής, Μπενάκειο Φυτοπαθολογικό Ινστιτούτο
- Φίλλιπος Μυλωνάς, Εργαστήριο Βιολογικού Ελέγχου Γεωργικών Φαρμάκων, Τμήμα Ελέγχου Γεωργικών Φαρμάκων και Φυτοφαρμακευτικής, Μπενάκειο Φυτοπαθολογικό Ινστιτούτο