Οι Ψευδόκοκκοι της αμπέλου

Planococcus ficus

Οι ψευδόκοκκοι είναι έντομα μυζητικά της οικογένειας Pseudococcidae της τάξης Hemiptera ( Ημίπτερα ). Η οικογένεια Pseudococcidae περιλαμβάνει 259 γένη, στα οποία υπάγονται συνολικά 1989 είδη. Από τα είδη αυτά, 25 έχουν αναφερθεί παγκοσμίως να προσβάλλουν το είδος Vitis vinifera ( oικ. Vitaceae - κοινή άμπελος ). Συνολικά 54 είδη ψευδοκόκκων έχουν καταγραφεί στην Ελλάδα ως εχθροί διάφορων φυτών ξενιστών.

Δύο τουλάχιστον είδη ψευδοκόκκων έχουν καταγραφεί στην Ελλάδα ως εχθροί της αμπέλου, με κυρίαρχο το είδος Planococcus ficus και δευτερευόντως το Planococcus citri, το οποίο μεταξύ των καλλιεργούμενων φυτών προσβάλλει κυρίως τα εσπεριδοειδή και πολλά καλλωπιστικά φυτά.

Το είδος P. ficus είναι διαδεδομένο σε 44 χώρες στην περιοχή της Μεσογείου, της Νοτίου Αφρικής, στο Πακιστάν και στην Αργεντινή. Ζημιώνει τα φυτά της αμπέλου άμεσα με την μύζηση των χυμών και έμμεσα με τη δημιουργία καπνιάς η οποία αναπτύσσεται επί των μελιτωμάτων που παράγει το έντομο και καλύπτει τα φυτικά μέρη, περιορίζοντας έτσι με αυτό τον τρόπο την φωτοσύνθεση και υποβαθμίζοντας την ποιότητα των σταφυλιών. Επιπλέον, έχει αναφερθεί ότι σχετίζεται με τη διάδοση ιώσεων ( Virus 3 : GLRa V - 3, Grapevine Leafroll associated closterovirus 3 - φύλλωμα αμπέλου ).

Planococcus citri

Τα  θήλεα νεαρά άτομα του P. ficus, λόγω του έντονου θιγμοτακτισμού που έχουν, εισχωρούν σε εγκοπές του φλοιού της αμπέλου, όπου διαχειμάζουν και προστατεύονται αφενός από τις αντίξοες καιρικές συνθήκες και αφετέρου περιορίζουν την έκθεσή τους σε διάφορους άλλους αβιοτικούς και βιοτικούς παράγοντες περιοριστικούς για την ανάπτυξή τους όπως εντομοκτόνα, φυσικοί εχθροί κ.λ.π.

Μεταξύ των φυσικών εχθρών του εντόμου αναφέρονται και αρκετά είδη παρασιτοειδών και αρπακτικών, τα οποία είναι πολύ διαδεδομένα στη χώρα μας όπως Leucopis sp, Chrysoperla carnea Stephens, Exochomus quadripustulatus, Nephus bipunctatus κ.α και τα παρασιτοειδή Anagyrus pseudococci Girault και Leptomastix dactylopii ( Howard ).

Το P. ficus συμπληρώνει 3 - 4 γενεές στη χώρα μας. Οι έρπουσες προνύμφες της πρώτης γενεάς εμφανίζονται από το δεύτερο δεκαπενθήμερο του Μαΐου μέχρι το πρώτο δεκαπενθήμερο του Ιουνίου ανάλογα με τη περιοχή. Η αντιμετώπιση του βασίζεται στην έγκαιρη διαπίστωση της εμφάνισης των ερπουσών προνυμφών και με την εφαρμογή σχεδίου ολοκληρωμένης αντιμετώπισης. Πολύτιμο εργαλείο στην αντιμετώπιση του εντόμου είναι η παρακολούθηση της πτήσης των ενήλικων αρσενικών με φερομονικές παγίδες.

Πηγή

Περίληψη πρακτικών από την 7η Πανελλήνια Συνάντηση Φυτοπροστασίας που πραγματοποιήθηκε στη Λάρισα, 5 - 8 Μαρτίου 2018 με θέμα '' Φυτοπροστασία και Σύγχρονες Πρακτικές ''.