Έχει αποδειχθεί ότι η άρδευση στην καλλιέργεια βαμβακιού αποτελεί προϋπόθεση για να εκδηλωθεί η ωφελιμότητα της λίπανσης καθώς και ο δυναμισμός των βελτιωμένων ποικιλιών. Σήμερα στη χώρα μας το σύνολο σχεδόν της βαμβακοκαλλιέργειας ( 95% ) αρδεύεται.
Βρέθηκε ότι η άρδευση είναι πιο αποτελεσματική, όταν συνδυάζεται με αζωτούχο λίπανση, με πρώιμη σπορά και ποικιλία και όταν ο πληθυσμός φυτών είναι μεγαλύτερος. Εξάλλου, πρόωρη έναρξη άρδευσης μπορεί να προκαλέσει σημαντική οψίμιση ενώ περίσσεια νερού μπορεί αντίστοιχα να αυξήσει την ανθόρροια ( πάθηση των φυτών που προκαλεί την πτώση των ανθών τους ) και καρπόρροια. Η εποχή άρδευσης, η συχνότητα και η ποσότητα νερού στην κάθε άρδευση αποτελούν παράγοντες που επηρεάζουν σε μεγάλο βαθμό την πρωιμότητα, το ύψος και την ποιότητα της παραγωγής και εξαρτώνται από πολλούς παράγοντες όπως τη μηχανική σύσταση του εδάφους, την ποικιλία, την πρωιμότητα της φυτείας, τη λίπανση κ.α.
Έτσι, οι αρδεύσεις ανάλογα με τον χρόνο εφαρμογής τους χωρίζονται στις παρακάτω κατηγορίες :
1. Άρδευση για το φύτρωμα και την πρώτη ανάπτυξη των φυτών. Τα ποτίσματα αυτά πρέπει να γίνονται μόνο σε περιπτώσεις που είναι τελείως απαραίτητα. Το πότισμα για το φύτρωμα γίνεται πριν ή μετά τη σπορά, είναι ελαφρύ και αποσκοπεί στο να ενωθεί η υγρασία ποτίσματος με την υγρασία εδάφους. Γίνονται συνήθως με τεχνητή βροχή.
2. Άρδευση για την ανάπτυξη. Στη νότια και κεντρική Ελλάδα και σπανιότερα στη βόρεια Ελλάδα, στις περιπτώσεις που τα βαμβακόφυτα μένουν καθυστερημένα και κινδυνεύουν να μπούνε στο στάδιο αναπαραγωγής με ανεπαρκή βλαστική ανάπτυξη, κρίνεται ωφέλιμο 1 ή 2 ποτίσματα ανάπτυξης που γίνονται τον Μάιο με αρχές Ιουνίου. Τα ποτίσματα αυτά είναι ελαφρά και γίνονται με τεχνητή βροχή ή όπου η άρδευση γίνεται με σιφώνια, αρδεύεται αυλάκι παρά αυλάκι με μεγάλη παροχή ώστε το νερό να φύγει γρήγορα από το αυλάκι και η ποσότητα άρδευσης να είναι μικρή.
Τα ποτίσματα ανάπτυξης είναι απαραίτητα σε περιπτώσεις που γίνονται επιφανειακές λιπάνσεις και εφόσον η άρδευση γίνεται με τεχνητή βροχή ή στάγδην, μπορεί το λίπασμα να προστεθεί σε δεξαμενή η οποία τροφοδοτεί το νερό, υπό μορφή υδρολίπανσης.
3. Αρδεύσεις καρποφορίας. Είναι οι πιο απαραίτητες για την βαμβακοκαλλιέργεια όταν το φυτό αρχίζει και σχηματίζει τα πρώτα του καρύδια. Η ανάγκη για άρδευση προσδιορίζεται κυρίως από την εμφάνιση των φυτών και την κατάσταση του εδάφους. Άρδευση θα πρέπει να γίνεται όταν η προσωρινή μάρανση στα φυτά συνεχίζει και η ξήρανση του εδάφους έχει προχωρήσει σε 10 - 15 cm. Υπάρχουν επίσης διάφορα όργανα που μπορεί να χρησιμοποιηθούν για την άμεση μέτρηση της εδαφικής υγρασίας. Τα βαμβακόφυτα που διψούν αποκτούν στα φύλλα τους κυανοπράσινο χρώμα και δείχνουν τα σημεία μάρανσή τους ενώ οι βλαστοί αποκτούν κοκκινωπό χρώμα. Έτσι, σταματάει η ανάπτυξη των φυτών και η ανθοφορία ανεβαίνει πρόωρα στην κορυφή του φυτού με δυσμενείς επιπτώσεις στην απόδοση.
Κατάλληλη εποχή για το πρώτο πότισμα καρποφορίας είναι η έναρξη ανθοφορίας για τις πρώιμες ποικιλίες και περιοχές και λίγο αργότερα, όταν το φυτό δέσει τα πρώτα καρύδια, για τις οψιμότερες ποικιλίες και περιοχές. Συνήθως, το πρώτο πότισμα καρποφορίας είναι πιο ελαφρύ από τα επόμενα. Κατά την υπόλοιπη διάρκεια της περιόδου καρποφορίας το βαμβάκι δεν πρέπει να διψάσει. Ο αριθμός των αρδεύσεων εξαρτάται από την ποικιλία, τον πληθυσμό των φυτών, την ανάπτυξη και καρποφορία της φυτείας, τις καιρικές συνθήκες και βέβαια από την ποσότητα της άρδευσης. Συνήθως, ο αριθμός των ποτισμάτων καρποφορίας πρέπει να είναι 2 - 5, λαμβάνοντας υπόψη ότι το βαμβάκι, ως βαθύρριζο φυτό που είναι θέλει αραιότερες αρδεύσεις από την καλλιέργεια του καλαμποκιού αλλά με περισσότερη ποσότητα νερού.
Η ποσότητα του νερού άρδευσης εξαρτάται από την υδατοϊκανότητα του εδάφους. Ελαφρύτερο πότισμα έχει συχνά ως αποτέλεσμα να χρειάζεται το φυτό περισσότερη συνολικώς ποσότητα νερού ενώ βαρύτερο πότισμα δημιουργεί, ιδιαίτερα στα ελαφρά εδάφη, βαθειά διήθηση με όλες τις δυσμενείς επιπτώσεις και στα βαρειά εδάφη, κακό αερισμό και χαμηλή θερμοκρασία στο περιβάλλον των ριζών. Η πτώση της θερμοκρασίας που είναι ιδιαίτερα έντονη, όταν το νερό του ποτίσματος είναι κρύο, αυξάνει τη μόλυνση των φυτών από βερτισιλλίωση. Οι αρδεύσεις καρποφορίας συνεχίζονται συνήθως, αναλόγως της πρωιμότητας και φυσικά των καιρικών συνθηκών, περί τα μέσα Αυγούστου.
4. Αρδεύσεις παραγωγής. Μετά τα μέσα Αυγούστου, κυρίως λόγω των κλιματολογικών συνθηκών, οι ανάγκες του φυτού σε νερό περιορίζονται. Όταν όμως συνεχίζονται οι υψηλές θερμοκρασίες και ιδιαίτερα σε όψιμες ποικιλίες που ένας μεγάλος αριθμός καρυδιών απέχει πολύ από την ολοκλήρωση της ωρίμανσής τους, επιβάλλεται να γίνονται 1 - 2 ποτίσματα μέχρι και τα τέλη Σεπτεμβρίου, ακόμα και μετά το άνοιγμα των πρώτων καρυδιών. Τα ποτίσματα αυτά αποδεικνύονται σε πολλές περιπτώσεις πολύ ωφέλιμα για την αύξηση της παραγωγής και βελτίωση της ποιότητας των όψιμων καρυδιών. Ειδικότερα για τη νοτιότερη Ελλάδα, όπου ο κίνδυνος της οψιμότητας είναι μικρότερος από τα βορειότερα διαμερίσματα, η πρόωρη εκτέλεση των αρδεύσεων πολλές φορές και πριν τις τις 15 Αυγούστου, αποτελεί αιτία για την ποσοτική και ποιοτική μείωση της παραγωγής.
Βιβλιογραφία
Βιομηχανικά Φυτά - Βαμβάκι και υπόλοιπα κλωστικά - Ελαιοδοτικά - Ζαχαρότευτλα - Καπνός
( Στέλλα Γαλανοπούλου - Σενδούκα )
Για ανάγνωση αρθρογραφίας του Αγροτών Ανάγνωσμα blog