Οι τύποι λιπασμάτων και η επίδρασή τους στην αγωγιμότητα του θρεπτικού διαλύματος
Στις ξηρές και ημίξηρες ζώνες καλλιέργειας, η αλατότητα αποτελεί τον κύριο περιοριστικό παράγοντα της γονιμότητας του εδάφους. Σε αυτές τις ζώνες, η συχνή άρδευση είναι απαραίτητη για να κρατούν τα άλατα μακριά από τις ρίζες των φυτών. Το ίδιο συμβαίνει και σε καλλιέργειες υπό κάλυψη (θερμοκήπια). Κατά την άρδευση, τα υδατοδιαλυτά άλατα, τόσο αυτά που προέρχονται από τα ορυκτά του εδάφους όσο και αυτά που προέρχονται από μετατροπή μετάλλων, παρασύρονται προς τα κατώτερα στρώματα του εδάφους και από εκεί προς τη θάλασσα.
 |
| Η λίπανση σε συνθήκες υψηλής αλατότητας |
Η αύξηση της, ως συνέπεια του τρόπου άρδευσης αποτελεί ένα από τα πιο παλιά παραδείγματα μόλυνσης του εδάφους. Το 1/3 των αρδευόμενων εδαφών σε παγκόσμιο σήμερα επίπεδο, αντιμετωπίζουν προβλήματα αυξημένης αλατότητας και το πρόβλημα αυτό έχει την τάση να διογκώνεται με την αύξηση των αρδευόμενων εκτάσεων που έχει φέρει προς χρήση εδάφη υποβαθμισμένα που έως σήμερα δεν χρησιμοποιούνταν, αλλά και υπερεκμετάλλευση των υπόγειων υδροφόρων που εμφανίζουν όλο και μεγαλύτερες ποσότητες υδατοδιαλυτών αλάτων. Η αλατότητα του εδάφους μπορεί να οφείλεται σε τρεις διαφορετικούς παράγοντες. Καταρχήν μπορούμε να θεωρήσουμε την συγκέντρωση των αλάτων σε εκτάσεις που καλλιεργούνται σε υπέδαφος με υψηλή αλατότητα, όπως αρχαίες θαλάσσιες λεκάνες κλπ. Ο δεύτερος είναι η περίπτωση υψηλού υδροφόρου ορίζοντα που περιέχει αυξημένο ποσοστό αλάτων τα οποία, κάθε φορά που αυξάνεται το ύψος του υδροφόρου, εναποτίθενται στο έδαφος. Τρίτον, η αλατότητα οφείλεται στο νερό άρδευσης το οποίο περιέχει πολλά άλατα (ή και μεγάλες ποσότητες λιπασμάτων που έχουν ξεπλυθεί). Η τρίτη περίπτωση είναι η σοβαρότερη και αυτή για την οποία μπορούμε να λάβουμε μέτρα αντιμετώπισης.
Ο κανόνας για τα λιπάσματα που χρησιμοποιούνται για την υδρολίπανση, είναι η αυξημένη διαλυτότητά τους, δηλαδή τα άλατα που περιέχουν εύκολα διαχωρίζονται σε ανιόντα και κατιόντα (το ίδιο συμβαίνει και στα υγρά λιπάσματα) και έτσι ανεβάζουν την αγωγιμότητα (EC), πράγμα που με τη σειρά του οδηγεί σε αύξηση της ωσμωτικής πίεσης του εδαφικού διαλύματος στη ριζόσφαιρα που δυσκολεύει την προσρόφηση θρεπτικών συστατικών και νερού από τα φυτά. Υπάρχει μεγάλη βιβλιογραφία σχετικά με την ευαισθησία, την ανεκτικότητα και την ανθεκτικότητα διαφόρων καλλιεργειών στην αλατότητα σε σχέση με την αγωγιμότητα-όχι μόνο αυτή του νερού άρδευσης, αλλά και των λιπασμάτων που προσθέτουμε σε αυτό. Με πολύ γενικό τρόπο (καθώς η βέλτιστη αγωγιμότητα εξαρτάται από πολλούς παράγοντες, όπως είδος, ηλικία φυτού, αρδευτικό σύστημα, ποιότητα νερού, τύπος εδάφους κλπ.) αναφέρουμε ότι η αύξηση της αγωγιμότητας του νερού άρδευσης εξαιτίας των λιπασμάτων δεν πρέπει να ξεπερνάει το 1μS/cm και η αγωγιμότητα τα 2-3μS/cm.
Ιδιαιτερότητες των λιπασμάτων
Νιτρική Αμμωνία: 33,5% N
Είναι το στερεό υδατοδιαλυτό λίπασμα που χρησιμοποιείται περισσότερο από κάθε άλλο στην υδρολίπανση, με τη μισή ποσότητα αζώτου σε μορφή νιτρικών και τη μισή σε μορφή αμμωνιακών ιόντων. Όμως στην υδροπονία, η χρήση της περιορίζεται σε πολύ χαμηλά επίπεδα. Αυτό οφείλεται στην φυτοτοξικότητα του αμμωνιακού ιόντος (NH4+). Με τη μορφή αυτή, το άζωτο είναι άμεσα απορροφήσιμο από τα φυτά και περιεκτικότητα του θρεπτικού διαλύματος της τάξης 0,5mM μπορεί να είναι τοξική για τα φυτά που καλλιεργούνται σε υδροπονία, οπότε η νιτρική αμμωνία σε υπόστρωμα χρησιμοποιείται μόνο σε περιπτώσεις υψηλών απαιτήσεων σε άζωτο. Στην περίπτωση όμως του εδάφους η χρήση του συγκεκριμένου λιπάσματος έχει πολλά πλεονεκτήματα, κατεβάζει το pH, έχει υψηλή περιεκτικότητα και η αμμωνιακή μορφή συγκρατείται εύκολα από τα κολλοειδή του εδάφους μειώνοντας τις απώλειες λόγω έκπλυσης και απορροφάται από τα φυτά με τη μορφή νιτρικών μετά τη διαδικασία της νιτροποίησης μέσω βακτηρίων. Η αγωγιμότητα ενός διαλύματος νιτρικής αμμωνίας 0,5g/L σε καθαρό νερό είναι 850μS/cm, δηλαδή προκαλεί μεγάλη αύξηση της αγωγιμότητας.
Είναι το στερεό υδατοδιαλυτό λίπασμα που χρησιμοποιείται περισσότερο από κάθε άλλο στην υδρολίπανση, με τη μισή ποσότητα αζώτου σε μορφή νιτρικών και τη μισή σε μορφή αμμωνιακών ιόντων. Όμως στην υδροπονία, η χρήση της περιορίζεται σε πολύ χαμηλά επίπεδα. Αυτό οφείλεται στην φυτοτοξικότητα του αμμωνιακού ιόντος (NH4+). Με τη μορφή αυτή, το άζωτο είναι άμεσα απορροφήσιμο από τα φυτά και περιεκτικότητα του θρεπτικού διαλύματος της τάξης 0,5mM μπορεί να είναι τοξική για τα φυτά που καλλιεργούνται σε υδροπονία, οπότε η νιτρική αμμωνία σε υπόστρωμα χρησιμοποιείται μόνο σε περιπτώσεις υψηλών απαιτήσεων σε άζωτο. Στην περίπτωση όμως του εδάφους η χρήση του συγκεκριμένου λιπάσματος έχει πολλά πλεονεκτήματα, κατεβάζει το pH, έχει υψηλή περιεκτικότητα και η αμμωνιακή μορφή συγκρατείται εύκολα από τα κολλοειδή του εδάφους μειώνοντας τις απώλειες λόγω έκπλυσης και απορροφάται από τα φυτά με τη μορφή νιτρικών μετά τη διαδικασία της νιτροποίησης μέσω βακτηρίων. Η αγωγιμότητα ενός διαλύματος νιτρικής αμμωνίας 0,5g/L σε καθαρό νερό είναι 850μS/cm, δηλαδή προκαλεί μεγάλη αύξηση της αγωγιμότητας.
Ουρία: 46,6%N
Είναι το αζωτούχο λίπασμα με τη μεγαλύτερη περιεκτικότητα, με 46,6% άζωτο σε αμιδική μορφή, που πρέπει να έρθει σε μορφή νιτρικών ιόντων για να είναι απορροφήσιμο από τα φυτά. Δεν χρησιμοποιείται σε υδροπονικές καλλιέργειες, αλλά η χρήση του είναι διαδεδομένη στην υδρολίπανση καλλιεργειών στο έδαφος, όπου μετατρέπεται στη μορφή νιτρικών ιόντων περνώντας από το ενδιάμεσο στάδιο των αμμωνιακών. Αυτές οι μετατροπές εξαρτώνται από πολλούς παράγοντες όπως η υγρασία, η θερμοκρασία, ο τύπος του εδάφους, η περιεκτικότητα σε οργανική ουσία κλπ., από όπου συμπεραίνουμε ότι δεν είναι δυνατός ο πλήρης έλεγχος της απόδοσης αυτού του λιπάσματος στη θρέψη της καλλιέργειας. Κατά τη διαδικασία παραγωγής, υπάρχει η πιθανότητα ανάμειξης του λιπάσματος με τη φυτοτοξική διουρία. Αυτή σύμφωνα με τους γειτονικούς κανονισμούς πρέπει να περιέχεται σε ποσοστό μικρότερο του 0,3% για να είναι δυνατή η χρήση του λιπάσματος στην υδρολίπανση. Από την σκοπιά της αγωγιμότητας είναι μια εξαίρεση του κανόνα, καθώς η οργανική της μορφή δεν της επιτρέπει να διασπαστεί στο διάλυμα με συνέπεια να μην αυξάνει την αγωγιμότητα όταν προστίθεται στο νερό.
Είναι το αζωτούχο λίπασμα με τη μεγαλύτερη περιεκτικότητα, με 46,6% άζωτο σε αμιδική μορφή, που πρέπει να έρθει σε μορφή νιτρικών ιόντων για να είναι απορροφήσιμο από τα φυτά. Δεν χρησιμοποιείται σε υδροπονικές καλλιέργειες, αλλά η χρήση του είναι διαδεδομένη στην υδρολίπανση καλλιεργειών στο έδαφος, όπου μετατρέπεται στη μορφή νιτρικών ιόντων περνώντας από το ενδιάμεσο στάδιο των αμμωνιακών. Αυτές οι μετατροπές εξαρτώνται από πολλούς παράγοντες όπως η υγρασία, η θερμοκρασία, ο τύπος του εδάφους, η περιεκτικότητα σε οργανική ουσία κλπ., από όπου συμπεραίνουμε ότι δεν είναι δυνατός ο πλήρης έλεγχος της απόδοσης αυτού του λιπάσματος στη θρέψη της καλλιέργειας. Κατά τη διαδικασία παραγωγής, υπάρχει η πιθανότητα ανάμειξης του λιπάσματος με τη φυτοτοξική διουρία. Αυτή σύμφωνα με τους γειτονικούς κανονισμούς πρέπει να περιέχεται σε ποσοστό μικρότερο του 0,3% για να είναι δυνατή η χρήση του λιπάσματος στην υδρολίπανση. Από την σκοπιά της αγωγιμότητας είναι μια εξαίρεση του κανόνα, καθώς η οργανική της μορφή δεν της επιτρέπει να διασπαστεί στο διάλυμα με συνέπεια να μην αυξάνει την αγωγιμότητα όταν προστίθεται στο νερό.
Νιτρικό Κάλιο : 13-46-0
Αποτελεί την πιο κοινή πηγή καλίου στην υδρολίπανση. Συχνά οι ανάγκες σε κάλιο μια καλλιέργειας, καλύπτονται με υπερβολική χρήση αυτού του λιπάσματος. Διάλυμα 0,5g σε ένα λίτρο καθαρού νερού, έχει αγωγιμότητα 693μS/cm που σημαίνει ότι η αύξηση της αγωγιμότητας του νερού είναι σχετικά μεγάλη.
Αποτελεί την πιο κοινή πηγή καλίου στην υδρολίπανση. Συχνά οι ανάγκες σε κάλιο μια καλλιέργειας, καλύπτονται με υπερβολική χρήση αυτού του λιπάσματος. Διάλυμα 0,5g σε ένα λίτρο καθαρού νερού, έχει αγωγιμότητα 693μS/cm που σημαίνει ότι η αύξηση της αγωγιμότητας του νερού είναι σχετικά μεγάλη.
Νιτρικό Ασβέστιο: 15,5% N και 27% CaO
Είναι το λίπασμα που χρησιμοποιείται πολύ στην υδρολίπανση. Η επιπλέον ποσότητα ασβεστίου που προστίθεται σε αυτή που ήδη περιέχεται στο νερό της άρδευσης τις περισσότερες φορές είναι ευεργετική όταν υπάρχει μεγάλη ποσότητα μαγνησίου στο έδαφος ή για πρόληψη φυσιολογικών παθολογιών που προκαλούνται από έλλειψη ασβεστίου όπως η ξηρά κορυφή (τάπα ασβεστίου) σε τομάτα, πιπεριά, πεπόνι και το κάψιμο κορυφής σε μαρούλια. Μικρό μέρος του αζώτου (περίπου 1%) είναι σε αμμωνιακή μορφή και πιθανόν να είναι αρκετό για να καλύψει τις ανάγκες για αυτή τη μορφή αζώτου σε περιπτώσεις υψηλής ζήτησης σε υδροπονική καλλιέργεια. Το μεγαλύτερο μειονέκτημα αυτού του λιπάσματος είναι το κόστος. Διάλυμα 0,5g σε ένα λίτρο καθαρού νερού, έχει αγωγιμότητα 605μS/cm που σημαίνει ότι η αύξηση της αγωγιμότητας του νερού είναι μέτρια.
Είναι το λίπασμα που χρησιμοποιείται πολύ στην υδρολίπανση. Η επιπλέον ποσότητα ασβεστίου που προστίθεται σε αυτή που ήδη περιέχεται στο νερό της άρδευσης τις περισσότερες φορές είναι ευεργετική όταν υπάρχει μεγάλη ποσότητα μαγνησίου στο έδαφος ή για πρόληψη φυσιολογικών παθολογιών που προκαλούνται από έλλειψη ασβεστίου όπως η ξηρά κορυφή (τάπα ασβεστίου) σε τομάτα, πιπεριά, πεπόνι και το κάψιμο κορυφής σε μαρούλια. Μικρό μέρος του αζώτου (περίπου 1%) είναι σε αμμωνιακή μορφή και πιθανόν να είναι αρκετό για να καλύψει τις ανάγκες για αυτή τη μορφή αζώτου σε περιπτώσεις υψηλής ζήτησης σε υδροπονική καλλιέργεια. Το μεγαλύτερο μειονέκτημα αυτού του λιπάσματος είναι το κόστος. Διάλυμα 0,5g σε ένα λίτρο καθαρού νερού, έχει αγωγιμότητα 605μS/cm που σημαίνει ότι η αύξηση της αγωγιμότητας του νερού είναι μέτρια.
Νιτρικό Μαγνήσιο 11% Ν και 15,77% MgO
Είναι το λίπασμα που χρησιμοποιείται σε περιπτώσεις έλλειψης μαγνησίου, η χρήση του δεν είναι πολύ διαδεδομένη. Διάλυμα 0,5g σε ένα λίτρο καθαρού νερού, έχει αγωγιμότητα 448μS/cm που σημαίνει ότι η αύξηση της αγωγιμότητας του νερού είναι μικρή.
Είναι το λίπασμα που χρησιμοποιείται σε περιπτώσεις έλλειψης μαγνησίου, η χρήση του δεν είναι πολύ διαδεδομένη. Διάλυμα 0,5g σε ένα λίτρο καθαρού νερού, έχει αγωγιμότητα 448μS/cm που σημαίνει ότι η αύξηση της αγωγιμότητας του νερού είναι μικρή.
 |
| Στις ξηρές και ημίξηρες ζώνες καλλιέργειας, η αλατότητα αποτελεί τον κύριο περιοριστικό παράγοντα της γονιμότητας του εδάφους |
Θειικό Αμμώνιο 21% Ν και 58% SO3
Λίπασμα που χρησιμοποιείται σε περιπτώσεις πιθανής έλλειψης θείου, είναι οξειδωτικό και η χρήση του στην υδροπονία είναι περιορισμένη εξαιτίας των αμμωνιακών ιόντων που περιέχει. Διάλυμα 0,5g σε ένα λίτρο καθαρού νερού, έχει αγωγιμότητα 1033μS/cm που σημαίνει ότι η αύξηση της αγωγιμότητας του νερού είναι πολύ μεγάλη (επίσης παρουσιάζει αυξημένη περιεκτικότητα σε άζωτο), συνεπώς δεν συνίσταται η χρήση του με νερά αυξημένης αλατότητας, κυρίως αν έχουν υψηλή περιεκτικότητα σε θειικά.
Λίπασμα που χρησιμοποιείται σε περιπτώσεις πιθανής έλλειψης θείου, είναι οξειδωτικό και η χρήση του στην υδροπονία είναι περιορισμένη εξαιτίας των αμμωνιακών ιόντων που περιέχει. Διάλυμα 0,5g σε ένα λίτρο καθαρού νερού, έχει αγωγιμότητα 1033μS/cm που σημαίνει ότι η αύξηση της αγωγιμότητας του νερού είναι πολύ μεγάλη (επίσης παρουσιάζει αυξημένη περιεκτικότητα σε άζωτο), συνεπώς δεν συνίσταται η χρήση του με νερά αυξημένης αλατότητας, κυρίως αν έχουν υψηλή περιεκτικότητα σε θειικά.
Θειικό Κάλιο 50-52% Κ2Ο και 46,5-47,5% SO3
Είναι το δεύτερο σε χρήση καλιούχο λίπασμα. Η χρήση του γίνεται σε περιπτώσεις ελλείψεως θείου ή καλίου όταν ταυτόχρονα δεν θέλουμε να αυξήσουμε τα επίπεδα του αζώτου. Διάλυμα 0,5g σε ένα λίτρο καθαρού νερού, έχει αγωγιμότητα 880μS/cm που σημαίνει ότι η αύξηση της αγωγιμότητας του νερού είναι μεγάλη, γεγονός που περιορίζει τη χρήση του σε νερά υψηλής αγωγιμότητας κυρίως αν έχουν υψηλά ποσοστά θειικών ιόντων.
Είναι το δεύτερο σε χρήση καλιούχο λίπασμα. Η χρήση του γίνεται σε περιπτώσεις ελλείψεως θείου ή καλίου όταν ταυτόχρονα δεν θέλουμε να αυξήσουμε τα επίπεδα του αζώτου. Διάλυμα 0,5g σε ένα λίτρο καθαρού νερού, έχει αγωγιμότητα 880μS/cm που σημαίνει ότι η αύξηση της αγωγιμότητας του νερού είναι μεγάλη, γεγονός που περιορίζει τη χρήση του σε νερά υψηλής αγωγιμότητας κυρίως αν έχουν υψηλά ποσοστά θειικών ιόντων.
Θειικό Μαγνήσιο 16% MgO και 31,7% SO3
Γενικά αποτελεί την πηγή μαγνησίου που χρησιμοποιείται στην υδρολίπανση σε περιπτώσεις έλλειψης μαγνησίου επειδή προσφέρει την απαραίτητη επιπλέον ποσότητα μαγνησίου χωρίς να αλλάζει την αναλογία Ν-Ρ-Κ. Διάλυμα 0,5g σε ένα λίτρο καθαρού νερού, έχει αγωγιμότητα 410μS/cm που σημαίνει ότι η αύξηση της αγωγιμότητας του νερού είναι μικρή.
Γενικά αποτελεί την πηγή μαγνησίου που χρησιμοποιείται στην υδρολίπανση σε περιπτώσεις έλλειψης μαγνησίου επειδή προσφέρει την απαραίτητη επιπλέον ποσότητα μαγνησίου χωρίς να αλλάζει την αναλογία Ν-Ρ-Κ. Διάλυμα 0,5g σε ένα λίτρο καθαρού νερού, έχει αγωγιμότητα 410μS/cm που σημαίνει ότι η αύξηση της αγωγιμότητας του νερού είναι μικρή.
Φωσφορικό μονοαμώνιο 12% Ν και 60% Ρ205
Είναι το πλέον χρησιμοποιούμενο στην υδρολίπανση στερεό φωσφορικό λίπασμα. Σε καλλιέργειες υδροπονίας η χρήση του είναι περιορισμένη εξαιτίας του γεγονότος ότι περιέχει άζωτο σε μορφή αμμωνιακών 100%. Στο έδαφος η χρήση του τείνει να περιοριστεί εξαιτίας των πολλών πλεονεκτημάτων που προσφέρει η χρήση του φωσφορικού οξέος ως πηγή φωσφόρου. Διάλυμα 0,5g σε ένα λίτρο καθαρού νερού έχει αγωγιμότητα 455μS/cm που σημαίνει ότι η αύξηση της αγωγιμότητας του νερού είναι μικρή.
Είναι το πλέον χρησιμοποιούμενο στην υδρολίπανση στερεό φωσφορικό λίπασμα. Σε καλλιέργειες υδροπονίας η χρήση του είναι περιορισμένη εξαιτίας του γεγονότος ότι περιέχει άζωτο σε μορφή αμμωνιακών 100%. Στο έδαφος η χρήση του τείνει να περιοριστεί εξαιτίας των πολλών πλεονεκτημάτων που προσφέρει η χρήση του φωσφορικού οξέος ως πηγή φωσφόρου. Διάλυμα 0,5g σε ένα λίτρο καθαρού νερού έχει αγωγιμότητα 455μS/cm που σημαίνει ότι η αύξηση της αγωγιμότητας του νερού είναι μικρή.
Φωσφορικό μονοκάλιο 51% Ρ205 και 34% Κ20
Είναι ένα λίπασμα με εξαιρετικές φυσικό-χημικές ιδιότητες, αλλά με κόστος σχετικά υψηλό. Στην υδροπονία μπορεί να χρησιμοποιηθεί με πολύ καθαρό νερό άρδευσης, χωρίς πολλά διττανθρακικά, όπου η χρήση φωσφορικού οξέος προκαλεί την μείωση των διττανθρακικών σε πολύ χαμηλά επίπεδα. Διάλυμα 0,5g σε ένα λίτρο καθαρού νερού, έχει αγωγιμότητα 375μS/cm που σημαίνει ότι η αύξηση της αγωγιμότητας του νερού είναι μικρή.
Είναι ένα λίπασμα με εξαιρετικές φυσικό-χημικές ιδιότητες, αλλά με κόστος σχετικά υψηλό. Στην υδροπονία μπορεί να χρησιμοποιηθεί με πολύ καθαρό νερό άρδευσης, χωρίς πολλά διττανθρακικά, όπου η χρήση φωσφορικού οξέος προκαλεί την μείωση των διττανθρακικών σε πολύ χαμηλά επίπεδα. Διάλυμα 0,5g σε ένα λίτρο καθαρού νερού, έχει αγωγιμότητα 375μS/cm που σημαίνει ότι η αύξηση της αγωγιμότητας του νερού είναι μικρή.
Χλωριούχο κάλιο
Είναι ένα λίπασμα μεγάλης περιεκτικότητας σε κάλιο, αλλά δεν είναι εύκολο να χρησιμοποιηθεί εξαιτίας της περιεκτικότητας σε χλώριο, πράγμα που περιορίζει τη χρήση του σε νερά που περιέχουν ελάχιστα ή και καθόλου ιόντα χλωρίου. Διάλυμα 0,5g σε ένα λίτρο καθαρού νερού, έχει αγωγιμότητα 948μS/cm που σημαίνει ότι η αύξηση της αγωγιμότητας του νερού είναι μεγάλη.
Είναι ένα λίπασμα μεγάλης περιεκτικότητας σε κάλιο, αλλά δεν είναι εύκολο να χρησιμοποιηθεί εξαιτίας της περιεκτικότητας σε χλώριο, πράγμα που περιορίζει τη χρήση του σε νερά που περιέχουν ελάχιστα ή και καθόλου ιόντα χλωρίου. Διάλυμα 0,5g σε ένα λίτρο καθαρού νερού, έχει αγωγιμότητα 948μS/cm που σημαίνει ότι η αύξηση της αγωγιμότητας του νερού είναι μεγάλη.
Χλωριούχο Νάτριο
Είναι το γνωστό μας αλάτι. Χρησιμοποιείται μόνο σε εξαιρετικές περιπτώσεις πολύ χαμηλής αγωγιμότητας, κυρίως σε καλλιέργεια τομάτας που θέλουμε να αυξήσουμε την περιεκτικότητα σακχάρων στον καρπό. Διάλυμα 0,5g σε ένα λίτρο καθαρού νερού, έχει αγωγιμότητα 1003μS/cm που σημαίνει ότι η αύξηση της αγωγιμότητας του νερού είναι μεγάλη.
Είναι το γνωστό μας αλάτι. Χρησιμοποιείται μόνο σε εξαιρετικές περιπτώσεις πολύ χαμηλής αγωγιμότητας, κυρίως σε καλλιέργεια τομάτας που θέλουμε να αυξήσουμε την περιεκτικότητα σακχάρων στον καρπό. Διάλυμα 0,5g σε ένα λίτρο καθαρού νερού, έχει αγωγιμότητα 1003μS/cm που σημαίνει ότι η αύξηση της αγωγιμότητας του νερού είναι μεγάλη.
Πηγή - agrotikistegi.gr ( εφημερίδα «Το Κύτταρο», τεύχος 8, )