 |
| Οργανική λίπανση στα δέντρα | Κοπριά ή κομπόστ; |
Μια καλή πρακτική σήμερα είναι, να μην αναμοχλεύεται το έδαφος και να παραμένουν τα κλαδέματα εντός του αγρού. Αυτό βοηθά στη σταδιακή - μετά από χρόνια - αύξηση της οργανικής ουσίας του εδάφους ενός οπωρώνα.
Το υψηλό pH (πεχα) μειώνει τη διαθεσιμότητα μερικών ιχνοστοιχείων στο έδαφος.
Έτσι θα πρέπει:
- να δίνουμε ιχνοστοιχεία υπό μορφή λιπάσματος (άρα με επιπλέον κόστος) ή
- λόγω της λεγόμενης ”κρυφής πείνας”, να έχουμε μείωση της παραγωγής.
Η υψηλή συγκέντρωση άμμου σημαίνει μεν καλή στράγγιση, αλλά και μειωμένη διαθεσιμότητα αζώτου (Ν) και πιθανότατα καλίου (Κ) λόγω έκπλυσης τους προς τα βαθύτερα εδαφικά στρώματα, πιο κάτω από το στρώμα που αναπτύσσονται οι ρίζες.
Η υψηλή συγκέντρωση αργίλου από την άλλη πλευρά, καταλήγει σε συγκράτηση των θρεπτικών και μείωση της διαθεσιμότητάς τους προς τα φυτά.
Πολλές από τις ανωτέρω περιγραφείσες συνθήκες, μειώνουν επίσης τη διαθεσιμότητα φωσφόρου (Ρ) στα φυτά, δεσμεύοντας το φώσφορο των λιπασμάτων, μειώνοντας την αποτελεσματικότητα χρήσης του από τα φυτά ακόμα και στο 20%, αυξάνοντας έτσι την ανάγκη για φωσφορική λίπανση με περαιτέρω αύξηση του κόστους καλλιέργειας.
Ακόμα σε αυτά τα εδάφη η υδρολίπανση (ένας πολύ αποτελεσματικός τρόπος λίπανσης των δέντρων), μπορεί να αυξομειώνει σημαντικά το πεχα (pH) του εδαφικού διαλύματος με συνέπεια τη μερική μείωση της λειτουργίας των ριζών, άρα και μείωση της παραγωγικότητας του φυτού.
Ο καλύτερος τρόπος για να διαχειριστεί κάποιος όλα τα ανωτέρω, είναι η εφαρμογή οργανικής ουσίας στο έδαφος.
Η κλασική οδηγία που δίνεται στα βιβλία για την εφαρμογή 2 - 4 τόνων κοπριάς στο στρέμμα και ενσωμάτωσή της πριν τη φύτευση των δέντρων είναι καλή σαν ιδέα, αλλά σκοντάφτουμε στη μη διαθεσιμότητα κοπριάς και στο υψηλό της κόστος.
Σήμερα, η τοπική εδαφοβελτίωση του οπωρώνα, πρέπει να είναι ο στόχος μας. Κι αυτό γιατί αφού η άρδευση γίνεται σε συγκεκριμένα σημεία (σημειακή άρδευση), εκεί αναπτύσσονται οι περισσότερες ρίζες που λειτουργούν για το μεγαλύτερο μέρος της βλαστικής περιόδου .
Άρα εκεί πρέπει να γίνει η λίπανση της καλλιέργειας. Αλλά οι μεγάλες ποσότητες θρεπτικών σημειακά, μπορεί να προκαλέσουν σημαντικές αλλαγές στο έδαφος.
Επομένως, δύο λύσεις υπάρχουν:
- είτε εφαρμογή των θρεπτικών σε μικρότερες ποσότητες και σε αρκετές δόσεις
- είτε προσθήκη οργανικής ουσίας τοπικά με μικρές σχετικά ποσότητες θρεπτικών.
Η οργανική ουσία θα βοηθήσει:
- στην καλύτερη λειτουργία των ριζών,
- στην αύξηση της διαθεσιμότητας των θρεπτικών των λιπασμάτων, άρα και της αποτελεσματικότητας χρήσης τους,
- στη μείωση των απωλειών θρεπτικών, και
- στην άμβλυνση των αρνητικών συνεπειών ορισμένων χαρακτηριστικών του εδάφους.
Η εφαρμογή οργανικής ουσίας πρέπει να γίνει τοπικά, με μικρότερες ποσότητες ανά στρέμμα, για οικονομικούς λόγους και για αύξηση της αποτελεσματικότητάς της.
Πρόταση
Κάντε τοπική εφαρμογή οργανικού υλικού (το κομπόστ είναι πιο σταθερής διαθεσιμότητας, ποιότητας και σύστασης από την κοπριά) κατανοώντας ότι η αποτελεσματικότητα χρήσης των θρεπτικών του θα είναι πολύ υψηλή (άρα βάσει της σύστασης αποφασίζεται και πόσο θα εφαρμοστεί ετησίως ή η συχνότητα εφαρμογής του) (και άρα πρέπει να μειωθούν αντίστοιχα τα ανόργανα λιπάσματα).
Σε περιπτώσεις που εφαρμόζεται οργανική ουσία στο έδαφος, εκεί πληθαίνουν οι μικροοργανισμοί ( τόσο σε αριθμό, όσο και σε ποικιλότητα) κάνοντας το έδαφος ένα ζωντανό, ισορροπημένο σύνολο, έτοιμο να παρέχει στο φυτό ό,τι αυτό χρειαστεί, αποτελεσματικά και με μικρό κόστος για λίπανση.
Και όπως είναι προφανές, πέραν όλων των καλών που προσφέρει η οργανική λίπανση, είναι τελικά χαμηλότερου κόστους από την αλόγιστη ανόργανη λίπανση.
* Κείμενο με στοιχεία από αντίστοιχο του κ. Γιώργου Νάνου (Καθηγητής Δενδροκομίας Πανεπιστημίου Θεσσαλίας)