Τρεις μήνες μετά το κλείσιμο του προγράμματος για τους Νέους Αγρότες, δεν έχει ξεκινήσει ούτε η αξιολόγηση των αιτήσεων. Οι δεσμεύσεις του ΥΠΑΑΤ για έκδοση πινάκων και εκταμίευση της πρώτης δόσης 70% μέσα στο καλοκαίρι, δεν θα τηρηθούν. Οι εξελίξεις μετατίθενται για Σεπτέμβριο - Οκτώβριο, επιτείνοντας την αβεβαιότητα για χιλιάδες νέους αγρότες.
Πάει φθινόπωρο η έγκριση και η πρώτη δόση 70% πριμ για τους Νέους Αγρότες
Αξιολόγηση χωρίς … σύστημα
Η βασική αιτία καθυστέρησης είναι η αδυναμία πρόσβασης στο πληροφοριακό σύστημα ΟΠΣΚΕ από τις Διευθύνσεις Αγροτικής Ανάπτυξης των Περιφερειών. Χωρίς αυτό, η αξιολόγηση δεν μπορεί να ξεκινήσει. Το ίδιο πρόβλημα έχει προκαλέσει καθυστερήσεις και σε άλλα προγράμματα του ΠΑΑ, όπως αυτά για θερμοκήπια και επενδύσεις.
Επιπτώσεις σε επενδύσεις και ΟΣΔΕ 2025
Η αναμονή των πινάκων και της πρώτης δόσης προκαλεί αλυσιδωτά προβλήματα:
- Δεν μπορούν να σχεδιαστούν επενδύσεις μέσω των Σχεδίων Βελτίωσης.
- Δυσχεραίνεται η υποβολή δηλώσεων ΟΣΔΕ 2025 για όσους δεν έχουν επίσημα εγκριθεί.
- Μελετητές και δικαιούχοι δηλώνουν ότι είναι αδύνατος ο προγραμματισμός, χωρίς έγκριση και χρηματοδότηση.
Ρεκόρ χαμηλής συμμετοχής – Μόλις 6.829 αιτήσεις
Το νέο Μέτρο Νέων Αγροτών σημείωσε αρνητικό ρεκόρ συμμετοχής, με λιγότερες από 7.000 αιτήσεις σε όλη τη χώρα. Το μειωμένο πριμ πρώτης εγκατάστασης στη φυτική παραγωγή (30.000 ευρώ), σε συνδυασμό με τη γενικότερη αστάθεια, οδήγησε πολλούς υποψήφιους σε απόσυρση αιτήσεων.
Αυτό, όμως, δημιούργησε και ένα σοβαρό πρόβλημα με τα ''καμένα ΑΦΜ'': αιτήσεις που καταχωρήθηκαν αλλά δεν οριστικοποιήθηκαν, «δεσμεύουν» τον αιτούντα και πιθανόν να του στερήσουν στο μέλλον τη δυνατότητα ένταξης με καλύτερους όρους.
Τι γίνεται με τα αδιάθετα 170 εκατ. ευρώ;
Προς το παρόν, νέα πρόσκληση δεν προβλέπεται για τα υπόλοιπα 170 εκατ. ευρώ του μέτρου. Το ενδιαφέρον είναι υποτονικό, οι αιτήσεις ΟΣΔΕ τρέχουν και η προτεραιότητα φαίνεται να δίνεται σε υπερδεσμεύσεις άλλων δράσεων του ΠΑΑ.
Σε σχεδιασμό βρίσκεται ένα νέο πιλοτικό σχήμα για την περίοδο μετά το 2026, που θα συνδυάζει πριμ πρώτης εγκατάστασης και ευνοϊκή δανειοδότηση έως 100.000 ευρώ, σε συνεργασία με την Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων. Ωστόσο, δεν αναμένεται να ενεργοποιηθεί άμεσα.
Η καθυστέρηση στους πίνακες και τη χρηματοδότηση φρενάρει την έναρξη επενδύσεων και φέρνει απογοήτευση σε νέους ανθρώπους που ήθελαν να μπουν στον πρωτογενή τομέα. Με το φθινόπωρο να είναι το νέο (ανεπίσημο) χρονοδιάγραμμα, και με πολλά ακόμα να παραμένουν στον αέρα, η εμπιστοσύνη των νέων στον αγροτικό σχεδιασμό δοκιμάζεται.