Η σημασία του (Ν) αζώτου στο προανθικό στάδιο της ελιάς

Η σημασία του (Ν) αζώτου στο προανθικό στάδιο της ελιάς

Έχουμε ήδη αναφέρει σε παρελθοντικό άρθρο Η σημασία του (Ν) αζώτου στη βλαστική ανάπτυξη της ελιάς, ότι το άζωτο (N) είναι ένα θεμελιώδες θρεπτικό συστατικό για τα ελαιόδεντρα. Το χρειάζονται για να υποστηρίξουν την ανάπτυξη των φύλλων, την ανάπτυξη των βλαστών, τα άνθη και την ωρίμανση των ελιών. Αυτή τη στιγμή, οι ρίζες μπορούν να απορροφήσουν καλά τα θρεπτικά στοιχεία και τα εδάφη είναι κατά μέσο όρο καλά εφοδιασμένα με υγρασία, επομένως τα υγρά που υπάρχουν στο έδαφος, που περιέχουν διαλυμένα μεταλλικά άλατα, έρχονται σε επαφή με τις τρίχες της ρίζας και οι τελευταίες τις απορροφούν εύκολα. 

Πώς απορροφάται από την ελιά

Τα φυτά ενσωματώνουν άζωτο (Ν) κυρίως με τη μορφή νιτρικών ιόντων (NO3-) τα οποία, μη συγκρατούμενα από το έδαφος είναι άμεσα διαθέσιμα και ως ιόντα αμμωνίας (NH4+), όπου στην περίπτωση αυτή, το έδαφος τα απελευθερώνει πιο αργά και υφίστανται επίσης μετατροπή νιτροποίησης σε νιτρώδη και νιτρικά. 

Αυτή η μετατροπή απαιτεί τη δράση συγκεκριμένων βακτηρίων που υπάρχουν στο έδαφος και ονομάζονται νιτροποιητές, οι χρόνοι των οποίων εξαρτώνται από τις συνθήκες του εδάφους, όπως θερμοκρασία, υγρασία και το pH. Υπό βέλτιστες συνθήκες, αυτή η τροποποίηση μπορεί να διαρκέσει από μερικές ημέρες έως μερικές εβδομάδες

Πώς λειτουργεί στην ελιά

Μόλις το άζωτο (N) απορροφηθεί και μεταφερθεί από τις ρίζες στα ανώτερα μέρη του φυτού, χρησιμοποιείται για τη σύνθεση των πρωτεϊνών που είναι απαραίτητες για το δέντρο και αυτή η διαδικασία ονομάζεται «πρωτεϊνοσύνθεση», η οποία λαμβάνει χώρα μέσα στα «ριβοσώματα». Τα ριβοσώματα είναι μικρές δομές μέσα στα κύτταρα, που έχουν το συγκεκριμένο καθήκον να το συνδυάζουν με άλλα στοιχεία, όπως άνθρακα (C), υδρογόνο (H), οξυγόνο (O) και μερικές φορές ακόμη και με θείο (S).

Η πρώτη φάση αυτής της πρωτεϊνοσύνθεσης είναι ο σχηματισμός αμινοξέων, από τα οποία στη συνέχεια θα ληφθούν πρωτεΐνες που θα κατευθυνθούν σε διάφορα σημεία του φυτού. Η παραγωγή αμινοξέων και πρωτεϊνών είναι μια συνεχής διαδικασία και η ποσότητα και ο τύπος τους ποικίλλουν ανάλογα με τις βλαστικές φάσεις και τους εποχιακούς κύκλους. Επηρεάζεται επίσης από τις περιβαλλοντικές συνθήκες και τις ανάγκες του ίδιου του φυτού.

Για παράδειγμα, κατά τη φάση της βλαστικής ανάπτυξης, η ελιά έχει μεγάλη ανάγκη να αυξήσει την πρωτεϊνοσύνθεση, γιατί πρέπει να σχηματίσει νέα φύλλα, κλαδιά και ρίζες και να προετοιμαστεί για την παραγωγή λουλουδιών και γύρης. Αυτή την ανοιξιάτικη περίοδο, μπορούμε να βοηθήσουμε την ελιά παρέχοντας άζωτο με λίπανση στη γη 

Πόσο άζωτο (N) ανά στρέμμα ελαιώνα

Ελλείψει εδαφολογικής ανάλυσης, μπορούμε να θεωρήσουμε την ποσότητα αζώτου (N) που θα διανεμηθεί στους ελαιώνες ως επιστροφή στο έδαφος αυτού που αφαιρέθηκε στην προηγούμενη εκστρατεία παραγωγής, που υπολογίζεται κατά μέσο όρο σε 90 kg για ένα εκτάριο .

Αυτή η ποσότητα πρέπει να διαιρεθεί σε δύο ή τρεις δόσεις, μεταξύ της βλαστικής επανεκκίνησης και της φάσης σκλήρυνσης του πυρήνα, 

-  30% κατά την ανάκτηση γύρω στα μέσα Μαρτίου, 

-  άλλο 30% στην προ-άνθηση τέλη Απριλίου - αρχές Μαΐου και 

-  ένα τελικό 40 % στην καρπόδεση το τελευταίο δεκαήμερο του Ιουνίου.

Εάν δεν έχει γίνει η πρώτη εφαρμογή, είναι δυνατή η εφαρμογή της το πρώτο δεκαπενθήμερο του Απριλίου, πάντα με λίπανση του εδάφους. Η ποσότητα που θα χρησιμοποιηθεί θα είναι η μισή της αναμενόμενης, δηλαδή 45 kg/ha και τα σκευάσματα που θα χρησιμοποιηθούν θα μπορούσαν να είναι:

-  Νιτρο-αμμωνιακή λίπανση, με ενδιάμεση απελευθέρωση, όπως νιτρικό αμμώνιο, που έχει μέσο τίτλο 21%. επομένως θα πρέπει να διανεμηθούν 215 κιλά/στρέμμα εάν έχετε 200 ελαιόδεντρα ανά εκτάριο με περίπου 1 κιλό/φυτό.

-  Αμμωνία, με πιο παρατεταμένη αποδέσμευση, όπως θειικό αμμώνιο, με μέση συγκέντρωση 21%, σε αυτή την περίπτωση η δόση θα ήταν 215 kg/ha, με 200 ελαιόδεντρα ανά στρέμμα με περίπου 1 kg/φυτό.

-  Ουρία βραδείας αποδέσμευσης με μέση περιεκτικότητα 46%, 98 kg/ha με 200 ελαιόδεντρα περίπου ½ kg/φυτό.

Μετά την καρπόδεση, δηλαδή αφού τα λουλούδια έχουν επικονιαστεί και αρχίσουν να σχηματίζονται οι μικρές ελιές, η ελιά θα πρέπει να επενδύσει ενέργεια και πόρους για την ανάπτυξή της και θα χρειαστεί ακόμα ενεργή πρωτεϊνοσύνθεση. 

Στην πραγματικότητα, το φυτό θα πρέπει να παράγει τις απαραίτητες ουσίες για το σχηματισμό και την ωρίμανση των ελιών και θα πρέπει να προσθέσουμε πρωτεΐνες για τη φωτοσύνθεση, την αναπνοή και την παραγωγή ενζύμων που ρυθμίζουν τις βιοχημικές διεργασίες μέσα στις ελιές για την ωρίμανση και την ελαιοποίηση. Σε αυτήν την περίπτωση , η άλλη δόση 50% θα επιστραφεί στο έδαφος μετά την ολοκλήρωση .

Στα τέλη Ιουνίου θα είναι δυνατόν να αξιολογηθούν οι συνεισφορές φυλλώματος με άζωτο (Ν), η εφαρμογή του οποίου θα δικαιολογείται από τις όποιες ανάγκες του φυτού ή την περιορισμένη περιεκτικότητα σε νερό του εδάφους, χωρίς να ξεχνάμε ότι τον Ιούνιο μπορεί να υπάρχουν υψηλές θερμοκρασίες ή περιορισμένη παρουσία νερού στο έδαφος, που θα οδηγούσε, κατά συνέπεια, σε μείωση της πρόσληψης αζώτου (Ν) από τις ρίζες.

Γράφει